Μια πολεμική κατάκτηση είναι η αιτία που θαυμάζουμε εμείς σήμερα τον επιβλητικό ορθόδοξο ναό του Αγίου Βασιλείου στη Μόσχα.
Όταν ο τσάρος Ιβάν ο Τρομερός νίκησε τους Μογγόλους και κατέκτησε το φρούριο Καζάν έδωσε εντολή να ανεγερθεί ο συγκεκριμένος ναός σε ανάμνηση αυτής της νίκης.
Αρχιτέκτονας ήταν ο Πόστνικ Γιάκοβλεφ και λέγεται μάλιστα ότι μετά το τέλος των οικοδομικών εργασιών ο τσάρος έδωσε εντολή να τον τυφλώσουν για να μην ξαναχτίσει ποτέ και πουθενά αλλού κάτι τόσο μεγαλειώδες.
Ανεγέρθηκε μεταξύ 1555 και 1561 απέναντι από το Κρεμλίνο και σήμερα αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα σύμβολα της Μόσχας και σήμα κατατεθέν της Κόκκινης Πλατείας.
Ο ναός είναι χτισμένος σύμφωνα με την παραδοσιακή ρωσική ναοδομία και αποτελείται από 9 παρεκκλήσια που έχουν χτιστεί γύρω από ένα κεντρικό κτίριο, η οροφή του οποίου φτάνει τα 61 μέτρα.
Λέγεται ότι καθένα από τα εννέα παρεκκλήσια χτίστηκαν για να τιμήσει ο Τσάρος τον άγιο που γιόρταζε την ημέρα που πετύχαινε κάποια σπουδαία στρατιωτική νίκη.
Οι χαρακτηριστικοί τρούλοι, σε σχήμα κρεμμυδιού, που δεσπόζουν στην κορυφή κάθε παρεκκλησιού, αποτελούν ένα μοναδικό θέαμα, μια πανδαισία χρωμάτων ασύγκριτης ομορφιάς. Όταν χτίστηκαν ήταν χρυσοί και λευκοί, όμως το 1670 βάφτηκαν σε διάφορες αποχρώσεις, για να στολίσουν αυτό το εντυπωσιακό οικοδόμημα που θαυμάζουμε εμείς σήμερα.
Το όνομά του το πήρε από τον Βασίλειο τον Ευλογημένο, ένα Μοσχοβίτη που αφιέρωσε τον εαυτό του στο Χριστό και αγωνιζόταν για τους φτωχούς, αλλά το επίσημο όνομα του ναού είναι Καθεδρικός Ναός της Μεσιτείας της Παρθένου της Τάφρου.
Μέσα στο ναό έχουν διατηρηθεί σπάνια μνημεία ρωσικής εικονογραφίας, όπως τοιχογραφίες του 16ου και 17ου αιώνα και ελαιογραφίες του 18ου και 19ου αιώνα.
Δυο φορές κινδύνεψε σοβαρά να καταστραφεί, μια κατά την εισβολή του Ναπολέοντα, που διέταξε να εκτιναχτεί ο ναός, αλλά ευτυχώς η διαταγή δεν εκτελέστηκε, και μια κατά τον κανονιοβολισμό των μπολσεβίκων.
Δεν ήταν βέβαια και λίγες οι φορές που ο ναός κινδύνεψε από πυρκαγιές.
Σήμερα, δεν υπάρχει ταινία, σειρά ή ντοκιμαντέρ που να εκτυλίσσεται στη Μόσχα και να μη δείχνει το ναό.
Όταν μάλιστα συμπληρώθηκαν τα 450 χρόνια από την ανέγερσή του, στο λογότυπο της Google είδαμε να απεικονίζεται ο ναός του Αγίου Βασιλείου.
Ο Άγιος Βασίλειος, που αποτελεί το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της ρωσικής αρχιτεκτονικής που σχετίζεται με τη ναοδομία, είναι σήμερα ένα από τα κορυφαία πέντε αξιοθέατα της Μόσχας, έχει επιλεχθεί ως ένα από τα επτά θαύματα της Ρωσίας και έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1990.