Ἱερά Μονή Μάρθας καί Μαρίας ἐν Βηθανίᾳ

Ἡ διὰ τὴν Ἀνάστασιν τοῦ δικαίου Λαζάρου εἰς ὅλους τοὺς Χριστιανοὺς γνωστὴ κωμόπολις Βηθανία κεῖται ἀνατολικῶς τοῦ Ὄρους τῶν Ἐλαιῶν. Εἰς αὐτὴν κεῖται ὁ τάφος τοῦ Λαζάρου. Τεσσαράκοντα περίπου μέτρα πρὸς μεσημβρίαν τοῦ τάφου τοῦ Λαζάρου ὑπάρχουν ἕτερα ἐρείπια, εἰς τὰ ὁποῖα λέγεται ὅτι ἦτο ὁ οἶκος τῆς Μάρθας καὶ τῆς Μαρίας, ἐπὶ τῶν ὁποίων παλαιὰ ὑπῆρχε ναός. Πρὸς τὰ νοτιοανατολικὰ δὲ μέρη (200 περίπου μέτρα) τῆς Βηθανίας, παρὰ τὴν ὁδόν, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ εἰς τὸν Ἰορδάνην ποταμόν, ὑπάρχει βράχος ἔχων σχῆμα ράχεως ὄνου. Ἐπὶ τούτου τοῦ βράχου λέγεται ὅτι ἐκάθησεν ὁ Σωτὴρ ἡμῶν πρὶν εἰσέλθῃ εἰς τὴν κωμόπολιν καὶ ἐκεῖ ἀφοῦ Τὸν συνήντησε ἡ ἀδελφὴ τοῦ Λαζάρου Μάρθα ἔπεσε εἰς τοὺς πόδας Αὐτοῦ λέγουσα: «εἰ ἦς ὧδε, οὐκ ἂν ἀπέθανέ μου ὁ ἀδελφός», λέγει αυτή ο Ιησούς «αναστήσεται ο αδελφός σου».

🔺🔻🔺🔻🔺🔻

Το χωριό Βηθανία βρίσκεται 4 χιλιόμετρα ανατολικά της Ιερουσαλήμ, πάνω στο δρόμο προς την Ιεριχώ. Αραβικά ονομάζεται "Αζαρία" από το Ελληνικό Λαζαρείο που ήταν εκκλησία που χτίστηκε τους Βυζαντινούς χρόνους πάνω στον Τάφο του Λαζάρου. Το ευαγγελικό όνομα Βηθανία αποτελεί παραλλαγή του εβραϊκού ονόματος του χωριού Μπεϊτ- Χανανιά που σήμαινε το χωριό του Χανανία.

Ο Χριστός επισκεπτόταν συχνά τη Βηθανία, γιατί εκτός του ότι ήταν στο δρόμο του για Ιεροσόλυμα, ήταν και η ιδιαίτερη πατρίδα του φίλου του Λαζάρου και των αδελφών του Μάρθας και Μαρίας.

Με Κύπριο κτήτορα το 1879, Κυπρία ηγουμένη και άλλες πέντε Κυπρίες από τις δέκα αδελφές σήμερα η Ελληνορθόδοξη Μονή Μάρθας και Μαρία, στην ιστορική Βηθανία, είναι ένα από τα πολλά προσκυνήματα της Αγίας Γης.

Η Μονή Μάρθας και Μαρίας λέγεται και Μονή της Προϋπάντησης, γιατί εδώ προϋπάντησαν τον Χριστό οι αδερφές Μάρθα και Μαρία, όταν πήγε εκεί για να αναστήσει το νεκρό Λάζαρο.

Η Μονή είναι απέριττη μέσα σε ένα καταπράσινο κήπο. Οικοδομήθηκε το 1879 από τον Κύπριο Αρχιμανδρίτη Σπυρίδωνα (μετέπειτα Πατριάρχη Αντιοχείας) στα ερείπια παλαιότερης Μονής. Επιγραφή πάνω από τη δυτική πύλη αναφέρει «Ο παρών Ιερός Ναός, σωρός ερειπίων υπάρχων πρότερων, ανεσκάφη, εκαθαρίσθη και ευρυχωρότατος ωκοδομήθη ευσεβεί ζήλω και δαπάνη του Αρχιμανδρίτου του Παναγίου Τάφου κ. Σπυρίδωνος του Κυπρίου φιλοτίμω συνδρομή των Ορθοδόξων χριστιανών εν έτει 1879, επί Πατριάρχου Ιεροσολύμων Ιεοροθέου του Α΄ και ετιμήθη επ`ονόματι του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού ως κείμενος εν Βηθανία επί του τόπου ένθα υπήντησαν αυτόν αι αδελφαί του Λάζαρου Μάρθα και Μαρία και εξεφώνησε το ¨εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή¨.

Στο δεξιό μέρος του ναού σώζεται βράχος, που έχει σχήμα ράχεως όνου. Σ’ αυτόν, σύμφωνα με την παράδοση κάθισε ο Χριστός πριν εισέλθη στην Βηθανία.
Ηγουμένη της Μονής είναι η μοναχή Ευπραξία από την Κύπρο, η οποία βρίσκεται εκεί από το 1955. 

Οι άλλες Κύπριες μοναχές είναι οι αδελφές Μακαρία, Μητροδώρα , Μαρία και Μιχαηλία. Στην Μονή εγκαταβιώνουν ακόμη πέντε μοναχές από την Ελλάδα, τον Καναδά και την Αυστραλία.

Λόγω του ότι η Μονή είναι περικυκλωμένη από μουσουλμάνους, πολλές φορές αντιμετωπίζει το μένος ορισμένων φανατικών. 
Οι μοναχές ζουν σε αντίξοες συνθήκες και αγωνίζονται να διαφυλάξουν το ιστορικό αυτό προσκύνημα.

Σήμερα στη Βηθανία που είναι Αραβικό χωριό, υπάρχει το μέρος του Τάφου του Λαζάρου, όπως είναι διασκευασμένο, αποτελείται από μια υπόγεια κρύπτη στην οποία οδηγούν 27 σκαλοπάτια, σκαλισμένα στο φυσικό βράχο. 
Η είσοδος αλλά και ο τάφος βρίσκονται σήμερα στο χώρο τζαμιού που ανήκει στους Μουσουλμάνους.
Εδώ ο Χριστός ανάστησε το Λάζαρο. Εδώ έφαγε μια εβδομάδα προ του Πάσχα και η Μαρία του έπλυνε τα πόδια με μύρο.
Όπως είναι γνωστό, ο Λάζαρος μετά την Ανάστασή του έζησε άλλα 30 χρόνια.
Για να αποφύγει την οργή των Ιουδαίων κατέφυγε στην Κύπρο, όπου έγινε πρώτος Επίσκοπος Κιτίου (Λάρνακας ).